Chúng tôi cho lúc 3h chiều, thời gian này, sinh sống phía biển khơi đang có khá nhiều mây đen, một vài tín đồ nằm thiu thiu trên chiếc võng mắc vào nhì cây trứng cá, nói: “Ðiệu này chắc tất cả mưa giông, hết tín đồ làm khổ đến trời làm cho khó, sao mà… Haiz!” Ông ta thở dài, đôi mắt nhắm riu riu…

*

Một buổi chiều dài lê thê với sự nắng nóng và cảm hứng lưu vong khi ngồi trước căn nhà của chính bản thân mình như ngồi trước một dãy chuồng ngựa chiến trong phim Tàu. (Hình: Phương Minh/Người Việt)

Chúng tôi, dù biện pháp người bầy ông nằm võng chỉ chừng nhì chục bước đi nhưng không tồn tại cách nào đến gần ông ta được vì chưng tìm không đi xuống đường đi cho chỗ ông, toàn là gạch ốp đá ngổn ngang, bờ cỏ cao ngút mắt, phía bên trong và bên phía ngoài tuy gần nhau nhưng cảm hứng như hai gắng giới trọn vẹn khác biệt, thậm chí cơ hồ như vẫn đứng trước một trại phong hay một trại giam gì đó…!

Loay hoay một lúc, chúng tôi vẫn không tìm được lối vào làng mạc ba-đờ-ghe (còn điện thoại tư vấn là khu nhà ở tập thể Vũng Thùng sinh hoạt quận sơn Trà – Ðà Nẵng), mấy fan già ngồi đợi gió thấy vậy, call chúng tôi, đi đường vào xóm. Hóa ra, công ty chúng tôi đã đi qua đó mấy lần mà chú ý không ra bởi đất đá với ta-luy đường nhựa tương đối cao so với con phố đất lồi lõm đầy cỏ dại.

Bạn đang xem: Ba đờ ghe là gì

Không thể tin chính là đường vào của một khu bè phái hơn nhì trăm gia đình, có mái ấm gia đình lên đến 12 người, nghĩa là rộng hai ngàn con người sống trong một khu đơn vị lụp xụp cùng đi bằng một tuyến đường không thể call là đường.

Sở dĩ call họ là ba-đờ-ghe bởi trước đây, chúng ta sống lây lất bên dưới lòng sông, không có mảnh đất cắn dùi, họ phụ thuộc vào bờ sông với tự phân lô để triển khai nhà chồ. Họ vẫn sống vì thế qua hai, bố thế hệ bên trên sông… họ trở thành không quen trong mắt bạn trên bờ, thậm chí, họ gần như không biết gì về những tân tiến của bé người, trẻ nhỏ lên năm, bảy tuổi đang biết bơi, biết chèo thuyền, chèo thúng rái và lặn sâu giống như các con rái cá mà lại chẳng đứa nào được tới trường. Ai đó hotline họ là ba-đờ-ghe, họ chết tên trường đoản cú đó.

Năm 1997, thành phố Ðà Nẵng bóc tách ra ngoài tỉnh Quảng Nam-Ðà Nẵng, trở thành tp trực trực thuộc trung ương. Trong qui hoạch thành phố, hầu hết khu bên chồ bị giải tỏa, họ được đưa về khu bè cánh Vũng Thùng, một ít mái ấm gia đình có chi phí thì chuyển sang căn hộ cao cấp Nguyễn Cao, Thuận Phước…

Mọi ngơi nghỉ của dân ba-đờ-ghe bị hòn đảo lộn, họ không tồn tại chỗ nhằm phơi, đan lưới cá, thuyền, thúng rái của mình phải triệu tập về khoảng chừng sân nhỏ tuổi hẹp trong thông thường cư, nhìn dơ dáy, luộm thuộm…

*

Buổi chiều của những đứa trẻ xã ba-đờ-ghe. (Hình: Phương Minh/Người Việt)

Ở căn hộ chung cư Nguyễn Cao, với tầm sống eo hẹp và chật vì không có cơ hội kiếm cơm bằng nghề cũ, cùng thêm không khí sinh hoạt eo hẹp và chật với 30m2 đến 40m2 cho mỗi hộ gia đình có khi lên tới cả chục người và khu chung cư xuống cung cấp một biện pháp nhanh chóng, tường vôi lở lói…

Ở khu nhà ở tập thể Vũng Thùng, với kiểu nhà tạm bợ bợ, che chắn không an toàn, diện tích gần đầy 40m2 cho từng hộ gia đình, nhà ở không được bao thọ thì tôn vẫn mục, mái đã giọt.

Hoang mang và bất bình là cảm xúc chung…

Gặp những người dân già ngồi hóng gió, hỏi thăm vài ba câu, một bạn tên Lê Vĩ, 76 tuổi, thợ câu mực xa bờ, nói: “Nếu các anh là bên báo thì chúng tôi tiếp chuyện, nhưng mà nếu là dân địa chính, đến đây để điều tra rồi giở trò thì chuyên cần đi sớm, tụi trẻ tại đây nóng tính lắm, tụi nó đã bất bình, shop chúng tôi già rồi, không can thiệp được gì đâu!”

Ông Vĩ vừa nói xong xuôi lời, tôi chú ý ra thông thường quanh sẽ thấy chín mười bạn trẻ đen nhẻm, ở trần trùng trục, cơ bắp cuồn cuộn đứng chú ý chúng tôi. Tôi chuyển tay xua họ, nói rằng công ty chúng tôi không buộc phải là dân địa chính, đi chụp ảnh để viết bài… Họ yên lặng quay vào nhà.

Xem thêm: Phân Tích 12 Câu Giữa Bài Trao Duyên Siêu Ngắn, Hay Nhất, Phân Tích 14 Câu Giữa Bài Trao Duyên

Một người bầy ông không giống tên Lê Văn Tâm, 78 tuổi, vẫn đã là ngư dân đánh bắt xa bờ, nói: “Ngày xưa ở trong nhà chồ thoải mái hơn trong nhà tập thể bây giờ, chú thấy được đó, toàn bộ cả mẫu nhà mình ở giống một cái chuồng trườn hơn là khu vực ở của nhỏ người, cả chiếc dãy công ty này nếu chịu đựng nhìn kĩ, nó giống một chiếc trại tinh thần hoặc một dãy chuồng chiến mã trong phim Trung Quốc. Khổ, chúng tôi còn cực kỳ khổ!”

Khi cửa hàng chúng tôi hỏi ông trung khu trong tập thể tất cả ai bị thất nghiệp, ông trả lời: “Thất nghiệp thì không, vì gồm ai nghề ngỗng gì ngoài chuyện đi câu mực thuê, đi tiến công lưới đâu mà bảo là thất nghiệp. Nghề này nguy nan hơn khi nào hết, cả một bạn bè hơn hai trăm hộ dân cư mà có đến rộng một trăm bên có người chết quanh đó biển, test hỏi ai dám đi làm việc nghề này mà… thiệt ra là cùng đường bắt đầu đi câu mực thuê, đi tiến công bắt xa bờ trên các cái thuyền hiệu suất nhỏ, thúng rái, dòng chết luôn cận kề như vậy…”

Anh Tin, 45 tuổi, là công ty của một gia đình sáu đứa con, đứa đầu 15 tuổi, đứa út 6 tuổi, người vợ bán cá bên cạnh ngã cha đường, quanh năm trong cả tháng đầu tắt phương diện tối, những con anh dần dần bỏ học cùng đứa đầu sẽ tập tọ câu mực cùng với phụ thân trong hồ hết chuyến ngay sát bờ. Hỏi về cuộc sống của quần thể tập thể, anh nói: “Ở đây, chuyện bao gồm con vào đh là chuyện hy hữu, học hết lớp 9, biết loại chữ nhằm đếm tiền, tải cân gạo là như ý lắm rồi, cái ăn còn không đủ, lấy bỏ ra mà nói mẫu học!”

“Ở đây, có mặt là dính thuyền đi làm biển, lo loại ăn, lo kiếm tiền, dựng vk gả ck rồi đẻ con, cứ vì vậy mà làm, học thì lấy tiền đâu cơ mà học, khu vực ở cắn dùi không yên sẽ thấy tín đồ ta bắt bản thân đi nơi khác, trước đây ông bà mình cắm dùi dưới lòng sông, giờ nhà nước bắt dời chỗ, về đây, hầu như thứ hòn đảo lộn lên hết, lưới không có chỗ để mà lại móc, mà sửa, ghe thì đậu đâu cũng bị xua đuổi, giờ công ty cửa của bản thân cũng sắp đến bị di dời tiếp, trong tương lai người ta vẫn lấy đất này làm cho khu dân cư cao cấp, chia lô…”

“Bà nhỏ của hơn nhì trăm hộ này lại chuyển vào thông thường cư. Cửa hàng chúng tôi là dân lao động, phương tiện đi lại là ghe, lưới, mang vào chung cư thì bỏ đâu? Lấy bỏ ra để sống? Mấy người các bạn tôi sống ở căn hộ cao cấp Nguyễn Cao, không tồn tại chỗ để thúng rái, để lưới, khóc ròng bên kia kìa!”

Ông chổ chính giữa mời chúng tôi vào đơn vị chơi, tôi vào nhà ông mươi phút rồi đi thăm những tòa nhà khác. Nói là công ty bởi trong mỗi ngăn chứa một gia đình chứ chân thành thì chẳng biết nên người ta gọi nó là gì, nhìn lên thì thấy mái tôn mục nát, xà công ty làm bởi cây bạc tình hà non đã biết thành mọt ăn, bụi cất cánh lả tả, quan sát ra trước hiên thì bếp núc, củi lửa ngổn ngang… không biết nói ra sao cho phải!

Cần một sự công bằng, bắt buộc thấy công lý

Bà cầm cố (xin che tên) bao gồm thâm niên bán cá rộng 40 năm sẽ nói: “Quá bất công, tôi sống qua nhị thời kì, nhì chế độ, trước năm 1975, người ta đối xử gồm tình bạn hơn, bên nước luôn tạo đk cho dân nghèo, thậm chí cho đất, đến nhà, cho chiếc ăn, cái mặt, gởi bánh mỳ cho hằng kỳ, dân cần gì bao gồm nấy… Chứ tất cả đâu nhưng nhà nước cứ chực hờ chỗ nào đất rộng, dân nghèo đói, thiếu cái chữ là mang đến ép xua đuổi đi, tín đồ ta bao gồm đất đai đường hoàng, bỗng dưng bắt dồn lên thông thường cư. Vô lý, khu đất này là khu đất của trời sinh ra, của tạo thành hóa chứ của gì thằng phụ thân chủ tịch, thằng thân phụ địa chính, thằng cha đảng, càng chưa hẳn của ông nội hắn đẻ ra, nhằm lại, sao hắn cứ xay dân?!”

*

Căn bếp của phòng dân ba-đờ-ghe có nét rất kiểu như với căn phòng nhà bếp lạnh của không ít hộ nghèo khó ở Thanh Hóa. (Hình: Phương Minh/Người Việt)

Anh Tin xua tay, cố khiến cho không khí vơi bớt: “Thôi thôi, chưng hơi nóng tính rồi, chuyện này dài mẫu lắm, có lẽ do bạn ta bận bịu, ko tới địa điểm khỉ ho cò gáy này được. Dân ở đây cần một sự công bằng, buộc phải công lý, nhưng công lý thì xa với kẻ nghèo đề xuất vậy thôi bác ơi! shop chúng tôi cũng tính rồi, cùng với đà cứ nghiền dời hết chỗ này đến chỗ khác, chưa kịp ở rét chỗ như vậy thì còn nước mà biểu tình. Nghiệt nỗi biểu tình thì càng bị bóp chết. Sau cùng cũng bế tắt à! công ty chúng tôi cần công lý, nhưng công lý ở xa quá!”

Câu nói của anh ý Tin có tác dụng tôi cửa hàng đến cái khoảng cách tuy siêu gần về địa lý nhưng lại lại thừa xa về tư tưởng giữa người dân thành thị với dân ba-đờ-ghe. Nó xa mang lại độ họ đang sinh sống ngay trong thành phố nhưng nếu hỏi ai đó về dân ba-đờ-ghe, fan ta sẽ phủ nhận không biết hoặc trả lời rằng đi hết cầu Thuận Phước, chú ý xuống chân cầu, thấy một kho bãi đất cỏ mọc hoang vu, khu đất đá lỏm chỏm, giữa kho bãi cỏ hoang tất cả một dãy nhà lợp tôn cũ, color xám xịt, trông tương đương một trại tâm thần cũ, chính là nơi sống của họ, khu vực ở của nhưng dân cư thành thị bên không số, phố ko tên.

Nhưng tên gọi của bọn họ là ba-đờ-ghe. Họ, những nhỏ người đang sinh sống và làm việc trong thời tiến bộ nhưng nếm đủ toàn bộ khí quyển thời mông muội chủng loại người, số đông thiệt thòi của kẻ vô gia cư!