Vật lý là 1 khoa học tập thực nghiệm đến nên phần đông các định luật, những thuyết đồ dùng lý đều đề nghị được xây cất từ trên cơ sở những kết quả đo đạc thực nghiệm được định lượng một cách chuẩn xác và phù hợp theo thực chất vật lý của đối tượng. Cho nên việc đo lường và tính toán các đại lượng vật dụng lý là một lĩnh vực đặc trưng không thể thiếu hụt được trong nghiên cứu và phân tích vật lý.
Bạn đang xem: Đơn vị vật lý
Ðo lường một trang bị là so sánh vật bắt buộc đo với 1 vật chuẩn gọi là đối kháng vị. Khi yêu cầu đo độ dài của một chiếc bàn, ta so sánh nó với độ nhiều năm cây thước được quy ước là 1 mét, nếu nó vội 2,5 lần độ lâu năm cây thước, ta nói, độ dài cái bàn là 2,5m. Trong thực tế, đại lượng đồ lý nào dùng cách thức so sánh nhằm đo được tác dụng người ta gọi chúng là đại lượng đo trực tiếp. Chiều dài, khối lượng, thời hạn là các đại lượng đo trực tiếp. Ðại phần lớn các đại lượng đồ vật lý không giống nhu cân nặng riêng, gia tốc, xung lượng thì quan trọng đo thẳng được, mà phải thông qua tính toán, chúng được gọi thông thường là các đại lượng đo loại gián tiếp.
Thực ra từng đại lượng đồ dùng lý đều có đơn vị đo riêng biệt nhưng bởi có một số trong những đại lượng vật dụng lý cấp thiết đo trực tiếp, vả lại các đại lượng thứ lý đều tương tác với nhau qua các công thức, định pháp luật vật lý, nên người ta chỉ lựa chọn một số đơn vị chức năng đo trực tiếp mang tính phổ biến chuyển và thịnh hành làm đơn vị cơ bạn dạng để xây dựng các đơn vị đo đạc các đại lượng vật lý khác. Ví dụ như đơn vị đo vận tốc là m/s2, đơn vị đo trọng lượng riêng là kg/m3. Ðó là các đơn vị dẫn xuất. Ðơn vị dẫn xuất là đơn vị chức năng được suy ra từ đơn vị cơ phiên bản qua những công thức của định vẻ ngoài hoặc định lý. Do mỗi nước sử dụng những đơn vị đo khác biệt gây trở ngại cho vấn đề trao đổi những thông tin khoa học nên từ thời điểm năm 1960, các nhà công nghệ đã thống nhất áp dụng một khối hệ thống đơn vị đo lường và tính toán cơ bản, viết tắt là SI (Systeme International). Ðây là một hệ thống đơn vị đo lường quốc tế hợp pháp ở đa phần các nước trên quả đât hiện nay.Hệ SI bao hàm 7 đơn vị đo cơ bạn dạng là:
Đại lượng
Đơn vị
Ký hiệu
Ðộ dài L (Length)
mét
M
Thời gian t (Time)
giây
S
Khối lượng M (Mass)
kilogam
Kg
Nhiệt độ T
độ Kelvin
K
Cường độ chiếc điện I
ampère
A
Đơn vị phân tử
mol
Mol
Độ sáng sủa I0
candela
Cd
vào cơ học người ta chỉ suy xét 3 đối chọi vị: độ lâu năm (L), khối lượng (M) và thời gian (T). Ðể biểu diễn đơn vị dẫn xuất trải qua đơn vị cơ bạn dạng người ta cần sử dụng một cách làm chung điện thoại tư vấn là cách làm thứ nguyên tất cả dạng như sau:
| Đại lượng | Đơn vị | Thứ nguyên | |
Ký hiệu (Tên gọi) | Biểu thức | ||
Vận tốc | m/s | m/s | |
Lực | N (Newton) | kg.m/s2 | |
Năng lượng | J (Joule) | kg.m2/s2 |
Công thức máy nguyên được dùng làm kiểm tra sự chính xác của những công thức thiết bị lý. Một số giữ ý: 1) các đại lượng dùng trong đồ dùng lý có một vài thuộc những đại lượng vô hướng còn đa số là số đông đại lượng véctơ. Đại lượng vô phía chỉ có đặc thù về độ lớn; còn đại lượng véctơ, không tính độ lớn, còn có đặc trưng về phương với chiều. 2) trong những khi tính toán, hoặc ghi các tác dụng thực nghiệm chúng ta nên biểu diễn những số bên dưới dạng tích với số mũ của 10. Rất nhiều số có vô số số hạng thì có tác dụng tròn số nhằm việc tính toán không phức tạp. Việc làm tròn đến chữ số làm sao tùy ở trong vào điều kiện cụ thể. Ví dụ: 0,0034g nên viết là 34.10-4 g = 34.10-7 kg. 0,000 345 892 65 rất có thể làm tròn thành 3459.10-7.
Bảng 1.1 ký hiệu bội số và cầu số của đơn vị chức năng đo
| Số nón | Cách hiểu | Ký hiệu | Số nón | Cách gọi | Ký hiệu |
1018 | Exa | E- | 10 -1 | Deci | d- |
1015 | Penta | P- | 10 -2 | Centi | c- |
1012 | Tera | T- | 10 -3 | Milli | m- |
109 | Giga | G- | 10 -6 | Micro | m- |
106 | Mega | M- | 10 -9 | Nano | n- |
103 | Kilo | k- | 10 -12 | Pico | p- |
102 | Hecto | h- | 10 -15 | Femto | f- |
101 | Deca | da- | 10 -18 | Atto | a- |
CÁC ÐƠN VỊ ÐO DÙNG mang lại CƠ HỌC 1. Ðộ dài Ðơn vị cơ phiên bản là mét. Mét được định nghĩa là một độ dài bằng chiều lâu năm quãng đường mà lại ánh sáng trải qua chân ko trong 1/ 299792458 giây. Bảng 1.2 các đơn vị đo độ nhiều năm khác tính bởi mét.
| Tên | Ký hiệu | Tính bởi mét |
Inch | in | 2,54 x 10 -2 |
Feet | ft | 30,48 x 10 -2 |
Dặm | mi | 1609 |
Hải lý |
| 1850 |
Yard | Yd | 0,9144 |
Ăngstrong | Ao | 10 -10 |
1 năm ánh nắng | Light year | 9, 461 x 10 15 |
Ðơn vị thiên văn | Ae | 1,49 x 10 1 |
Bảng 1.3 Ý nghĩa của một số trong những độ dài.
Xem thêm: (1) Andehit Vừa Có Tính Oxi Hóa Vừa Có Tính Khử, (2) Phenol
| Ðộ lâu năm (m) | Ý nghĩa |
10 -17 | Trình bày sự giới hạn của các thí nghiệm vế cấu tạo hạt nhân |
10 -15 | Bán kính của proton |
10 -10 | Bán kính của nguyên tử. |
10 -8 | Ðộ lâu năm của ribosome |
10-6 | Bước sóng của ánh nắng thấy được. |
10 7 | Bán kính trái đất. |
10 11 | Bán kính của tiến trình trái đất. |
10 16 | Một năm ánh sáng. |
10 22 | Khoảng bí quyết đến thiên hà gần nhất. |
10 26 | Bán kính của cấp vũ trụ. |
2. Khối lượng Ðơn vị cơ phiên bản là Kg; kilogam là trọng lượng một vật chuẩn bằng Platin-Iridi được giữ lại tại phòng cân đo thế giới Sèvres gần Paris. Trọng lượng 1Kg ngay sát bằng khối lượng của 1000 cm3 nước nguyên chất ở ánh sáng 4oC. Bảng 1.4 một trong những đơn vị cân nặng tính bởi kg
| những đơn vị khác | Qui theo kg |
Slug | 14,59 |
Pound | 0,454 |
Tạ | 10 2 |
Tấn | 10 3 |
u (đơn vị cân nặng nguyên tử ) | 1,66057 x 10 -27 |
Cara (đo cân nặng đá quí) | 2 x 10 -4 |
Bảng 1.5 Ý nghĩa của một số khối lượng.
| Khối lượng (Kg) | Ý nghĩa |
10 -30 | Khối lượng của electron |
10 -21 | Khối lượng của ribosome. |
10 -15 | Khối lượng của vi khuẩn. |
10 25 | Khối lượng của Trái Ðất. (5,98 x 10 24) |
10 30 | Khối lượng của mặt trời. (1,99 x 10 30) |
10 41 | Khối lượng thiên hà của chúng ta. |
10 52 | Khối lượng của vũ trụ. |
3. Thời gian thời gian đo bằng giây. Giây được định nghĩa là khoảng thời hạn bằng tổng của 9.192.631.770 chu kỳ bức xạ ứng với việc chuyển thân hai mức tinh thần cơ phiên bản siêu sắc sảo của nguyên tử Cesi-133. Bảng 1.6 Ý nghĩa của một số trong những độ lâu năm thời gian.