Vợ ông xã A Phủ” được rút từtập “Truyện Tây Bắc” của Tô Hoài viết vào thời điểm năm 1953 ngay sau chuyến thâmnhập thực tế tám mon trời của tác giả. Truyện được tặng giải duy nhất của hội vănnghệ Việt Nam1954 - 1955. Đây là truyện ngắn rực rỡ nhất của đánh Hoài nói riêng và của văn xuôichống Pháp nói chung. Tác phẩm là một bức tranh chân thực về cuộc sống và thânphận khổ đau của tín đồ dân nghèo miền núi dưới ách áp bức, tách bóc lột của nắm lựcphong kiến thực dân; đồng thời là một trong những bài ca về sức sống, khát vọng thoải mái củangười người miền núi; là hình hình ảnh con đường giải phóng và cuộc thay đổi đời của họ.Tiêu biểu nhất cho các con tín đồ ấy là Mị, một nhân vật mang dấu ấn tài năngphân tích tâm lý và tư tưởng nhân đạo vừa khác biệt vừa thâm thúy của sơn Hoài.

Bạn đang xem: Khái niệm sức sống tiềm tàng


*

Sức sinh sống tiềm tàng là mức độ sống mãnh liệt ẩn dấu sau cái vẻ ngoài tác giảnhư nhẫn nhục, cam chịu, nhưng khi bị vùi dập thì biết vượt qua trên trả cảnhđể nhắm đến ánh sáng của khát vọng. Gọi như vậy, bọn họ thấy Mị trong tácphẩm này rất tiêu biểu vượt trội cho sức sinh sống ấy.
Mở đầu tác phẩm, người sáng tác Tô Hoài giới thiệu Mị là một cô nàng ngồi con quay sợibên tảng đá trước cửa, cạnh tàu con ngữa “lúc nào cũng vậy cho dù thái cỏ ngựa, dệt vải,chẻ củi, tốt cõng nước bên dưới khe suối lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt bi lụy rười rượi.Đó là hình tượng bé người nô lệ bị chà đạp và hay vọng. Tuy vậy Mị là ai? Congái công ty Thống Lý phong lưu chăng? Hỏi ra mới biết Mị là bé dâu nhà Thống Lý PáTra. Mị vốn là cô nàng Mèo bé nhà nghèo, nhưng mang đủ phần đông phẩm chất xuất sắc đẹpcủa người thiếu phụ miền núi. Mị là một cô nàng vừa rất đẹp người, vừa khít nết: buộc phải cù,đảm đang, hiếu thảo, vị tha, mê mệt sống, nhiều lòng yêu thương đời, vô cùng mực tài hoa. Tiếngsáo của Mị đã gồm sức lôi cuốn, lôi kéo đặc biệt đối với biết bao phái mạnh traiMèo. Cuộc sống, tuổi thanh xuân, tương lai của Mị hứa hẹn biết bao điều tốtlành tươi sáng. Và sự thực ngày xuân đến, Mị sẽ sống những giây phút sáng chóe củatuổi trăng rằm, mặc dù trong cảnh nghèo khó.
III. Từ khi trở về làm con dâu gạt nợ dưới bố tầng áp bức thầnquyền với cường quyền Mị gần như bị kia liệt hết sức sống.
Nhưng tương lai tươi đẹp và tuổi con trẻ với niềm hạnh phúc tình yêu đang không đếnvới cô gái Mèo bần cùng đó. Chỉ vị một món nợ truyền kiếp, ngày trước cha mẹMị cưới nhau đề nghị vay công ty Thống Lý Pá Tra và cho tới lúc già, chị em cô chết, vẫnchưa trả được mà lại Mị phải đem thân làm con dâu trừ món nợ ấy mang lại nhà Thống Lý, mộttên quan lại kiêm địa công ty tham lam gian xảo và tàn khốc của vùng Hồng Ngài. Kểtừ khi về làm con dâu mang lại nhà Thống Lý, Mị đề nghị sống mọi chuỗi ngày đauthương, tủi nhục, tăm tối. Danh nghĩa là bé dâu công ty quan, nhưng thực tế Mịlà một thứ nô lệ không công. Mị không những bị hành hạ và quấy rầy về thể xác, ngoài ra bị đàyđoạ về tinh thần. Đã mấy tháng trời đêmnào Mị cũng khóc. Cô gái tội nghiệp ấy đã có những lúc định tìm tới cái chết bởi nắmlá ngón. Nhưng tất cả chết thì món nợ vẫn còn. Cha Mị còn khổ hơn bây chừ bao nhiêulần. Thế nguyên nhân là thương bố, Mị quan trọng chết, Mị ngay tức khắc ném rứa lá ngón như némcái mơ ước được giải thoát mang đến riêng mình cùng Mị đành quay trở lại cuộc đời bầy tớ đểtrả nợ đến bố. Dưới mấy tầng áp bức của cường quyền, thân quyền và hủ tục phongkiến miền núi, Mị bắt buộc sống kiếp sống như nhỏ vật, thậm chí là không bằng con vật“Bây tiếng thì Mị tưởng tôi cũng là bé trâu, tưởng bản thân là bé ngựa, là nhỏ ngựaphải đổi ở các tàu ngựa chiến nhà này mang đến tàu con ngữa nhà khác, ngựa chiến chỉ biết việc nạp năng lượng cỏ,biết đi làm việc mà thôi.Lúc làm sao Mị cũng chỉ ghi nhớ đi nhớ lại những câu hỏi giống nhau, nốitiếp nhau vẽ ra trước mắt. Mỗi năm, mỗi mùa, mỗi tháng làm đi làm lại: “Tết xongthì lên núi hái dung dịch phiện, thân năm thì đi nương bẻ bắp. Xuyên suốt năm suốt đờinhư thế. Nhỏ trâu con ngựa làm còn tồn tại lúc, tối nó còn được đứng gãi chân nhai cỏ,đàn bà đàn bà nhà này thì vùi nguồn vào việc làm một ngày dài cả đêm”. Phần đông ngàytết A Sử đi chơi, Mị còn bị trói đứng vào buồng tối thế cơ mà liền đấy, vừa mớiđược tháo dỡ trói, thì cô đề xuất đi hái dung dịch lá về xoa bóp đến chồng. Nhỡ mệt mỏi thiếpđi, thì A Sử rước chân sút thẳng vào mặt Mị. Thật không nơi đâu mạng sống cùng nhânphẩm con người bị coi phải chăng như vậy.
Bị giam hãm, đoạ đầy vào địa ngụckhủng khiếp của nhà Thống Lý, Mị như cành hoa rừng đã tàn phai theo nămtháng. Người con gái tài hoa trẻ đẹp, đê mê sống, yêu đời thuở nào, giờ chỉ cònlà người đàn bà thể xác héo khô, trọng tâm hồn lạnh lẽo, trống vắng. Con fan tathường trường thọ trong bố quan hệ thời gian, không khí và giao tiếp. Ba quan hệ ấyđối với Mị trong khi đã bị triệt tiêu. Mị mất không còn ý thức về thời gian, sự chuyểnbiến thời gian sớm xuất xắc tối so với Mị chẳng có ý nghĩa sâu sắc gì nữa: không dĩ vãng,không hiện nay tại, ko cả tương lai. Ở thọ trong cái khổ, Mị quen thuộc với loại khổ rồi.Mị càng ngày càng không nói, lùi lũi như nhỏ ma trong xó cửa. Cuộc đời Mị chỉ cònthu bé dại lại qua mẫu ô hành lang cửa số bàn tay mờ mờ, trăng trắng lừng chừng sương xuất xắc nắng.Nó cũng mờ đục mờ ám như số phận tâm hồn Mị vậy. Mị phần đông mắt hết cả ý thứcvề phiên bản thân cùng những ước ao muốn đổi thay cho số trời mình. Thậm chí Mị cũngkhông gồm cả ý nghĩ về về chết choc nữa.
Nhưng phù hợp tâm hồn cô bé Mèo trẻ đẹp tài hoa, yêu đời thuở như thế nào giờđây đã hoàn toàn nguội lạnh, băng giá, cam chịu thân phận nô lệ và trọn vẹn têliệt? Không! Ngòi bút giàu hóa học thơ và ý thức nhân đạo của Tô Hoài, do tiếpthu được bốn tưởng nhân đạo của các nhà văn lớp trước như Nguyên Hồng, Ngô vớ Tố,Nam Cao, không chỉ mô tả được ngấm thía mẫu mặt tăm tối, bi thiết của cuộc sống Mị,mà còn tha thiết hướng tới phía cuộc sống và ánh nắng để khơi gợi nó lên. đơn vị vănđã nhìn thấy được dưới mặt đáy tâm hồn tưởng như kia liệt bởi khổ nhức của Mị vẫn cònle lói ánh nắng và hơi ấm của niềm đắm say sống, khát khao niềm hạnh phúc và từ bỏ do. Niềmham sinh sống ấy như ngọn lửa vẫn âm ỉ cháy bên dưới lớp tro nguội, chỉ cần phải có một lầngió thổi tới là có thể cháy bùng lên.
Mùa xuân về bên trên vùng núi cao tây bắc có chân thành và ý nghĩa như một yếu tố hoàn cảnh điểnhình làm cho gợi dậy nghỉ ngơi con người và thiên nhiên sức sống tiềm tàng. Sự sống, cảnh vậtvà con người như được mùa xuân đánh thức đến bừng tỉnh. Và thời gian để ngọn lửaham sống trong thâm tâm Mị bùng lên vẫn đến. Đấy là “một tối tình mùa xuân”.Tiếng khèn, tiếng sáo của trai xã gọi chúng ta tình cứ khẩn thiết bồi hồi. Tai Mị cứvăng vẳng tiếng sáo. Với Mị, giờ sáo là biểu tượng lôi cuốn độc nhất vô nhị của khát vọng,tình yêu hạnh phúc. “Ngày trước Mị thổi sáo giỏi. Mị uốn dòng lá trên môi,thổi lá cũng hoặc như là thổi sáo. Bao gồm biết bao nhiêu bạn mê”. Cái nồng nàn củađêm xuân lại được tăng lên bởi bữa rượu ngày tết, trong giờ chiêng đánh ầm ĩvà bạn lên đồng, fan hát, “Ngày tết, Mị uống rượu, Mị lén lấy hũ rượu cứuống ực từng chén bát rồi say”. Giải pháp uốngrượu của Mị như đánh tiếng một hành vi nổi loạn của nhân vật. Và chủ yếu trong trạngthái dễ dẫn đến kích thích vày men rượu, vị những music náo cồn của bữa cơmcúng ma trong nhà Thống Lý Pá Tra cùng tiếng gọi lôi kéo của tiếng sáo call bạntình, Mị đang vượt thoát ra khỏi con tín đồ thể xác, khỏi trung tâm trạng thờ ơ nguội lạnh bấylâu nay của lòng mình, để hướng đến khát vọng đẹp mắt đẽ.
Dấu hiệu trước tiên là Mị sống lại với hồ hết kỉ niệm êm đẹp nhất ngày trước, nhữngngày hạnh phúc, êm ả vô tư của tuổi con trẻ với đông đảo bữa rượu bên nhà bếp lửa ấmcúng, với đầy đủ tiếng sáo dìu dặt của trai xã bao đêm theo Mị không còn núi này đếnnúi khác.
Tiến thêm một cách nữa, Mị trở lại thú vui sống trong chốc lát. ở chỗ này dườngnhư Tô Hoài đang hoá thân vào nhân vật để trần thuật, suy nghĩ tạo phải thứ ngônngữ nửa (bản) trực tiếp khôn cùng hấp dẫn: “Mị thấy phơi cút trở lại. Mị trẻ con lắm,Mị vẫn còn đấy trẻ, Mị mong đi chơi”.
Lòng say mê sống của Mị trỗi dậy mãnh liệt thiết yếu dập tắt được rồi! Ý nghĩtiếp theo của Mị là “Nếu có nắm lá ngón trong tay cơ hội này, Mị sẽ ăn uống cho chếtngay!”. Bội phản ứng ấy chứng tỏ Mị đang ý thức được hoàn cảnh đau buồn tủi nhụctriền miên của đời Mị hiện tại. Ngoài ra Mị ko muốn chấp nhận cuộc sống lầmthan tủi nhục, bất nghĩa như kiếp sinh sống của một loài vật nữa. Trong những lúc đó, tiếngsáo gọi bạn tình, hình tượng của sự sống, hạnh phúc tình yêu tự do xưa nay nayMị trong khi đã quên rồi ngân lên thôi thúc. Giờ sáo này cũng là hiện tại thân tâmhồn Mị cứ theo gần cạnh từng bước diễn biến tâm trạng của cô. Nó chính là ngọn giótrực tiếp làm thổi bùng lên ngọn lửa đắm say sốngtrong lòng Mị
Hành động: Sức sống trỗi dậycủa trọng điểm hồn Mị giống như những đợt sống ào ạt, đợt sau khỏe mạnh hơn đợt trước. Từ bỏ nhữngsục sôi trong lòng trí, Mị đang đi tới hành động.
Hành động 1: “Mị đến góc nhà lấy ống mỡ xắn một miếng bỏ thêm vào đĩađèn mang lại sáng”. Hoàn toàn có thể xem đó là một hành vi thức tỉnh. Hợp lý Mị đãthắp lại ngọn lửa của lòng mê mẩn sống soi tỏ vào bây giờ để tìm kiếm một lối thoátcho tương lai?
Hành động 2: Và hành động này thúc đẩy hành vi khác tiếp theo sau như mộtphản ứng dây chuyền không thể nào ngắn thêm được nữa. Hình như không đếm xỉa gìđến mọi xiềng xích tàn bạo trong phòng Thống Lý Pá Tra, Mị đang tự mình hành độngnhư một người tự do, đi theo tiếng call của lòng mình. “Mị quấn lạitóc với tay lấy dòng váy hoa sửa soạn đi dạo ngày tết”. Giữa lúc lòng mê mẩn sốngtrỗi dậy một cách mạnh khỏe liệt tốt nhất thì cũng là lúc Mị bị vùi dập một cách phũphàng nhất. A Sử, ông chồng Mị lao vào thản nhiên trói đứng Mị vào cột nhà. Suốtđêm bị trói ấy, Mị đang sống trong sự giằng xé trẻ trung và tràn trề sức khỏe giữa niềm khao khát sống,khát khao hạnh phúc cháy phỏng và thực tại khắc nghiệt lạnh lùng. “Như khôngbiết mình hiện nay đang bị trói, Mị vẫn thả hồn lâng lâng theo giờ đồng hồ tiếng sáo của tuổitrẻ cùng tình yêu”. Quên những buồn bã về thể xác, “Mị sẽ vùng bước đi”.Điều đó chứng tỏ sức sinh sống tiềm tàng trong con tín đồ Mị dữ dội biết nhịn nhường nào.
Những phút trỗi dậy ấy tất cả ý nghĩathức tỉnh. Từ bỏ đây bên cạnh đó Mị đang trở lạilà mình. Thời hạn trôi đi, rồi một tối kia Mị được tận mắt chứng kiến cảnh A Phủ bịtrói một cách thảm khốc. Ban sơ tâm hồn Mị như khép kín, ko phản ứng gì.Nào đề nghị đâu Mị là con fan nhẫn tâm? Chỉ do những hành vi tội ác trong nhàPá Tra là chuyện xảy ra hàngh ngày. Vả chăng, Mị cũng là một trong những nạn nhân bất lựcmà thôi.
- nhưng mà đêm nay bên dưới ánh lửa "bậpbùng", “Một dòng nước mắt lấp lánh bò xuống 2 hõm má sẽ sạm black lại”vì khổ đau và tuyệt vọng của A lấp đã khơi dậy trong thâm tâm hồn Mị niềm cảm thôngsâu sắc của không ít con fan cùng cảnh ngộ. Càng mến mình, càng yêu đương người“chúng nó thiệt độc ác. Cơ chừng này thì chỉ tối mai là tín đồ kia chết, chếtđau, chết rét, buộc phải chết”. Và cũng tương tự lần trước, mỗi lúc sức sống trỗi dậy,Mị lại nghĩ về đến dòng chết. Tuy nhiên lần này là chết choc oan nghiệt vô lý của ngườikhác: A phủ “Ta là thân đàn bà, nó vẫn bắt ta về trình nhỏ ma bên nó rồi thìchỉ còn biết chờ ngày rũ xương tại chỗ này thôi, bạn kia việc gì bắt buộc chết thế. Mịkhông thể bàng quan câm yên được nữa. Tình thương sẽ lấn át cả nỗi sợ với caohơn cả mẫu chết, chuẩn bị thế mạng mang lại A Phủ. Đó là khoảng thời gian ngắn tuyệt rất đẹp trong đờiMị. Cô đang trở thành con người hùng vĩ có tấm lòng cao cả. Mị đã đi vào mộthành cồn thật hãng apple bạo: giảm dây trói giải thoát mang lại A Phủ”. Hành động nàytuy không đoán trước được, nhưng hoàn toàn không tự nhiên chút nào. Nhỏ ngườiđa từng dám chết để giải thoát mang lại mình, từng sẵn sàng cam chịu đựng thân phận trâungựa nhằm trừ nợ cho bố, thì sao không dám chết để cứu giúp một người vô tội?
Khi thấy A Phủ chạy rồi với nỗi sợ ập đến khát vọng từ do, lòng hamsống cũng đã bừng tỉnh giấc trong Mị. Mị đề xuất sống “A tủ cho tôi đi! Ở trên đây thìchết mất”. Cầm là “Mị vụt chạy băng đi”. Giải thoát cho A Phủ, Mịcũng tự giải thoát luôn luôn cho chính mình, cắt đứt phần lớn sợi dây vô hình dung đã cột chặtđời cô vào chuỗi ngày tủi nhục trong công ty ngục Thống Lý Pá Tra. Đây là một trong hànhđộng trường đoản cú phát, tuy thế nó là hiệu quả phát triển tất yếu của cả quy trình sức sốngtiềm tàng trỗi dậy không ngừng trong trung tâm hồn Mị. Từ trong cái địa ngục giam cầm,đầy đoạ mình bao nhiêu năm trời, Mị sẽ vùnglên search lẽ sống, làm lại cuộc đời. Bên văn Tô Hoài đã mô tả quá trình diễn biếntâm lý và hành động của Mị hết sức tự nhiên, sinh động, vừa bất ngờ, vừa vớ yếu,phù hợp với quy lao lý cuộc sống. Vì vậy nói theo một cách khác “Mị là nhân vật thành công xuất sắc bậcnhất trong văn xuôi biện pháp Mạng hiện đại Việt Nam.

Xem thêm: Cách Quy Đổi Vàng 1 Chỉ Bao Nhiêu Gram ? Cách Quy Đổi Chính Xác Nhất


Vẻ rất đẹp rực rỡ, sức thu hút khỏe mạnh mẽcủa nhân trang bị Mị đối với người đọc xưa nay chính là ở phẩm chất cao đẹp, đặc biệtlà sức sinh sống tiềm tàng ấy. Đọc “Vợ ông chồng APhủ”, mỗi người hâm mộ chúng ta ai cũng nhớ cũng thương, cũng quý môt cô Mịtrong đoạ đầy bởi vậy mà vẫn luôn luôn mong ước vươn lên cuộc sống thường ngày hạnh phúc tựdo, để càng yêu hơn một cô Mị du kích Phiềng Sa sau này.