Nội dung bài học tiếp sau đây giúp những em chũm được phần đông nét cơ phiên bản về người sáng tác Hồ Xuân Hương, vai trung phong trạng cô đơn, bẽ bàng cùng nỗi khát khao niềm hạnh phúc của nhân vật trữ tình nói riêng cùng người thiếu nữ trong xóm hội xưa nói chung, những rực rỡ nghệ thuật tiêu biểu vượt trội của tác phẩm. Từ đó, các em biết yêu thương thương, thông cảm cho số phận trái ngang và trân quý các phẩm chất xuất sắc đẹp trong lòng hồn tín đồ phụ nữ.

Bạn đang xem: Soạn văn 11 tự tình


1. Khám phá chung

1.1. Tác giả

1.2. Tác phẩm

2. Đọc - gọi văn bản

2.1. Nhì câu đề

2.2. Hai câu thực

2.3. Hai câu luận

2.4. Hai câu kết

3. Luyện tập

4. Kết luận


*


Hồ Xuân hương thơm (chưa rõ năm sinh năm mất) quê ở tỉnh nghệ an nhưng sống đa phần ở Thăng LongBà đi các nơi và thân thiết với nhiều danh sĩCuộc đời, tơ duyên của hồ nước Xuân Hương những éo le, ngang tráiĐược ca ngợi là "bà chúa thơ Nôm"Thành tựu văn học: tương truyền có khoảng trên dưới 40 bài thơ Nôm, còn tồn tại tập giữ Hương Kí gồm gồm 24 bài bác thơ chữ hán và 26 bài bác thơ chữ NômNội dung sáng sủa tác: hay viết về người phụ nữ với giờ đồng hồ nói thương cảm sâu sắc; xác minh đề cao vẻ đẹp với khát vọng của họ.Phong giải pháp nghệ thuật: trào phúng mà lại trữ tình đậm đà chất văn học tập dân gian tự đề tài, xúc cảm đến ngôn ngữ, hình tượng.

1.2. Tác phẩm


Xuất xứ: bên trong chùm thơ "Tự tình" gồm 3 bài xích của hồ Xuân Hương.Thể loại: Thất ngôn chén cú Đường luậtChủ đề: bài xích thơ bộc bạch nỗi lòng của tác giả trước duyên phận hẩm hiu

2. Đọc - đọc văn bản


2.1. Hai câu đề


"Đêm khuya văng vọng trống canh dồn

Trơ loại hồng nhan với nước non."

- Thời gian: Đêm khuya=> thời khắc nửa đêm về sáng, là khoảng thời gian con người đứng đối diện với chính mình với hầu như suy tư, trăn trở.

- không gian: tĩnh mịch, vắng vẻ lặng, quạnh hiu hiu với music "văng vẳng" của tiếng "trống canh"

- trường đoản cú "dồn": Nhịp điệu vội gáp, mau lẹ => bước tiến của thời gian:Đó cũng chính là tâm trạng rối bời, vừa lo ngại vừa gian khổ của con bạn ý thức được sự tung trôi của thời gian, đời người

- từ bỏ "trơ":

Có nghĩa là phơi ra, bày ra + "cái hồng nhan"; "với nước non" biểu lộ sự dãi dầu sương gió=> sự tủi hổ, bẽ bàng.Trơ trọi, lẻ trơn + thủ thuật đối: "cái hồng nhan"> xúc cảm cô đơn trống vắng.Thủ pháp đảo: từ "trơ" mở màn câu + nhịp điệu thơ 1/3/3=> nhấn mạnh sự tủi hổ, bẽ bàng.Từ “trơ”- trong văn cảnh câu thơ – không những là bẽ bàng, tủi hổ ngoài ra thể hiện nay sự kiên cường, bền bỉ, thách thức. Nó đồng nghĩa tương quan với từ bỏ “trơ” vào câu thơ sau của Bà thị trấn Thanh Quan: “Đá vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt” (Thăng Long thành hoài cổ) =>bản lĩnh, đậm chất cá tính Xuân Hương.

Từ "hồng nhan" đặt ở bên cạnh từ "cái"→ sự rẻ rúng, mỉa mai.

⇒Câu thơ biểu thị nỗi nhức đớn, xót xa, cay đắng ở trong phòng thơ trước tình cảnh của chính mình


2.2. Nhì câu thực


"Chén rượu hương gửi say lại tỉnh

Vầng trăng nhẵn xế khuyết chưa tròn."

Cụm từ bỏ "say lại tỉnh": gợi lên vòng tình duyên quẩn quanh, tình duyên đang trở thành trò nghịch của bé tạo, càng say càng tỉnh, càng cảm nhận nỗi nhức thân phận

"Vầng trăng""bóng xế": trăng sẽ tàn"khuyết chưa tròn": không trọn vẹn

=> Tuổi xuân vẫn trôi qua nhưng tình duyên ko trọn vẹn

- Nghệ thuật: phép đối

⇒ Xót xa, cay đắng cho duyên phận dang dở, lỡ làng


2.3. Hai câu luận


"Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám,

Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn."

Nghệ thuật: đảo ngữ, đụng từ mạnh, đối=> xiên ngang: rêu; đâm toạc: đá⇒ Bức tranh thiên nhiên sinh động, nhiều sức sống.Hình ảnh thơ: Rêu xiên ngang khía cạnh đất, đá đâm toạc chân trời => ko chỉ miêu tả sự phẫn uất mà đó còn là sự phản phòng trước số phận hẩm hiu, tơ duyên dang dở.

⇒ Ý thức về hạnh phúc, tình duyên


2.4. Nhì câu kết


"Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại

Mảnh tình san sẻ tí con con!"

“Ngán” là ngán ngán, chán chường => mệt mỏi mỏi, chán ngán trước duyên phận éo le, bạc đãi bẽo.Từ “xuân” sở hữu hai nghĩ: vừa là “mùa xuân” vừa là “tuổi xuân”. Ngày xuân của vạn vật thiên nhiên thì tuần hoàn, tồn tại còn tuổi xuân của đời tín đồ thì qua đi không lúc nào trở lại.Hai trường đoản cú “lại” trong nhiều từ “xuân đi xuân lại lại” mang hai nghĩa khác nhau:

=> Sự quay lại của mùa xuân lại đồng nghĩa với sự ra đi của tuổi xuân. Tác giả cảm dấn sự tung trôi của thời gian, đời tín đồ với bao xót xa, tiếc nuối nuối.

Thủ pháp nghệ thuật tăng tiếnMảnh tình - chia sẻ - tí - nhỏ con => nhấn mạnh vào sự nhỏ bé dần, khiến cho nghịch cảnh càng ngang trái hơn. Miếng tình đã nhỏ bé lại còn“san sẻ” cho nên ít ỏi chỉ còn “tí bé con” đề nghị càng xót xa tội nghiệp.

=>Câu thơ là tình cảnh và là tâm trạng bi kịch của nữ giới sĩ: càng khát khao niềm hạnh phúc càng thất vọng, mơ ước càng phệ thực trên càng mỏng tanh manh ⇒ nỗi nghêu ngán về số phận cùng thực tại phũ phàng, tơ duyên lận đận.

*


3. Luyện tập


Câu 1: Cảm nhận 4 câu thơ đầu bài bác Tự tình (Bài II) - hồ nước Xuân Hương

Gợi ý làm cho bài

1. Mở bài

- reviews tác phẩm “Tự tình II” và tư câu thơ đầu trong bài bác thơ:

Ví dụ: bài xích thơ “Tự tình II” nằm trong chùm thơ bao gồm ba bài là tác phẩm mô tả rõ giờ đồng hồ nói, cá tính độc đáo của tác giả Hồ Xuân Hương. Bốn câu thơ đầu trong bài bác thơ vẫn làm nổi bật hoàn cảnh cũng như tâm trạng vừa ảm đạm tủi, vừa phẫn uất ao ước vượt lên trên số trời của con gái sĩ.

2. Thân bài

- nhì câu thơ đầu mở ra cảm thức về thời hạn và trọng điểm trạng của cô gái sĩ

Cảm thức về thời gian: Thời gian: đêm khuya. Âm hưởng của tiếng trống canh được đặt trong sự dồn dập, gấp gáp “trống canh dồn” cho thấy thêm nữ sĩ cảm nhận thâm thúy bước đi không hoàn thành và cấp vã của thời gian. Cảm thức về tâm trạng: cảm nhận ví dụ sự bẽ bàng của phận mình. Người sáng tác đã sử dụng giải pháp đảo ngữ, từ bỏ “trơ” được chuyển lên đầu câu có tính năng nhấn mạnh. “trơ” tức là tủi hổ, là bẽ bàng, cho thấy “bà Chúa thơ Nôm” đã ý thức sâu sắc thảm kịch tình duyên của bạn dạng thân. Nhì chữ “hồng nhan” được đặt cạnh danh tự chỉ đơn vị “cái” gợi lên sự tệ bạc bẽo, xấu số của kiếp phụ nữ.

- bức tranh tâm trạng đã được phóng chiếu ví dụ hơn thông qua hai câu thơ tiếp theo

Cụm từ bỏ “say lại tỉnh” gợi lên sự tuần hoàn, luẩn quẩn, thuyệt vọng đầy trớ trêu của kiếp tín đồ đầy chua chát.Hình tượng “vầng trăng” xuất hiện đó là ý niệm ẩn dụ cho cuộc đời của người vợ sĩ: tinh thần “bóng xế”, sắp tới tàn cơ mà vẫn “khuyết không tròn” dấn mạnh bi kịch của cảm thức về thân phận: tuổi xuân đang trôi qua tuy thế nhân duyên mãi mãi là sự dang dở, lỡ dở ko trọn vẹn.

=> bức ảnh ngoại cảnh đồng nhất với tranh ảnh tâm trạng.

3. Kết bài

Khái quát tháo lại nội dung ý nghĩa sâu sắc của tư câu thơ: thông qua cách sử dụng ngữ điệu giàu giá trị mô tả kết hợp với những giải pháp tu trường đoản cú như hòn đảo ngữ, cùng những sáng chế trong câu hỏi xây dựng hình tượng, tứ câu thơ đầu của bài bác thơ “Tự tình II” đang làm rất nổi bật cảm thức về thời gian, cho thấy tâm trạng bi lụy tủi cũng tương tự ý thức sâu sắc về bi kịch duyên phận đầy éo le, trái ngang của thiếu nữ sĩ hồ Xuân Hương.

Câu 2:Phân tích bài bác thơ từ bỏ tình (Bài 2) của hồ Xuân Hương.

Gợi ý làm bài

a. Mở bài:

Dẫn dắt, giới thiệu về đơn vị thơ hồ Xuân hương thơm - bà chúa thơ Nôm.Giới thiệu về bài thơ trường đoản cú Tình 2 (và những tin tức có tương quan đến bài thơ)

b. Thân bài:

- bao hàm về nội dung bài bác thơ.

- Phân tích bài thơ theo cấu trúc: Đề - thực - luận - kểt

+ hai câu đề:Nỗi niềm bi thiết tủi của hồ nước Xuân hương được gợi lên từ nửa đêm khuya:"Đêm khuya văng vọng trống canh dồn/Trơ loại hồng nhan cùng với nước non".

Chú ý mang đến 2 câu chữ chính: không khí và thời hạn được bộc lộ trong nhì câu thơ.Chú ý đến giải pháp dùng từ và biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong nhị câu thơ và tác dụng của bọn chúng ( từ: dồn; trơ; cái; hồng nhan; nước non).

⇒ Đau đớn, xót xa trước tình cảnh của bạn dạng thân.

+ nhị câu thực:Thể hiện thị rõ thực cảnh và tình thật của tác giả:"Chén rượu hương gửi say lại tỉnh/Vầng trăng láng xế khuyết chưa tròn"

Vòng quẩn quanh của số phận, tình duyên (chén rượu - hương đưa - say lại tỉnh).Tuổi xuân vẫn trôi qua nhưng tình duyên chưa trọn vẹn.Phép đối: Khuyết - tròn, say - tỉnh giấc gợi cảm giác chông chênh=> mong muốn manh manh về hạnh phúc

⇒ Sự dang dở, bẽ bàng của duyên phận⇒ xót xa, cay đắng

+ nhị câu luận:Nỗi niềm phẫn uất cùng khát khao mãnh liệt:"Xiên ngang mặt đất rêu từng đám/Đâm toạc chân mây đá mấy hòn".

Bức tranh thiên nhiên tấp nập giàu sức sống→ sự phẫn uất, sự phản nghịch kháng⇒ cá tính mãnh mẽ của tác giả.Nghệ thuật: hòn đảo ngữ, động từ mạnh, đối.

⇒ chổ chính giữa hồn đầy mức độ sống, cõi lòng nhiều khát khao của Xuân Hương.

+ hai câu kết:Thể hiện trọng điểm trạng chán chường, bi hùng tủi:"Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại/Mảnh tình sẻ chia tí nhỏ con."

Từ thiên nhiên xung quanh, chú ý lại bản thân mình, cảm thấy ngán nỗi, bi tráng cho mình...Thời gian cứ trôi qua xuân đi xuân lại lại, một sự tuần hoàn tiếp tục nghe mà chán ngán cho duyên phận (xuân đi xuân lại lại).Thực tại: Sự san sẻ ít ỏi→ xót xa đến tội nghiệp (mảnh tình san sẻ tí bé con).Nghệ thuật: tăng tiến, nhận mạnh.

⇒ Một nỗi buồn phiền và thất vọng...

c. Kết bài:

Khẳng định lại giá trị câu chữ và thẩm mỹ và nghệ thuật bài thơ.Nhấn mạnh phong thái thơ hồ Xuân hương thơm qua bài xích thơ.

Câu 3: cảm thấy tâm sự của cô bé sĩ hồ Xuân hương trong bài bác Tự tình 2.

Gợi ý làm bài

a. Mở bài:

Giới thiệu chung: hồ Xuân hương là mộtnhà thơ mập của Việt Nam. Được ca tụng là bà chúa thơ Nôm.Giới thiệu về bài xích thơ "Tự tình 2"

b. Thân bài:

- bài thơ biểu đạt nỗi bi ai và trọng điểm sự ở trong phòng thơ về số phận lẻ loi của bản thân mình và niềm ước mong đượchạnh phúc, được quân tử yêu thương thương.

Hai câu đề:

"Đêm khuya văng vọng trống canh dồn

Trơ chiếc hồng nhan cùng với nước non"

Hoàn cảnh :giữa đêm khuya, hao thức, nghe giờ trống dồn dập sang canhThấy bản thân cô độc thân cuộc đời. Phân tíchnghệ thuật áp dụng từ ngữ mạnh, nghe thật thấm thía

Hai câu thực:

"Chén rượu hương đưa say lại tỉnh

Vầng trăng láng xế khuyết không tròn"

Nói lên xem xét của đơn vị thơ:Buồn, uống chén rượu nhằm quên nhưng mà càng uống càng tỉnh, thức giấc lại càng bi đát hơn. (Hình hình ảnh người phụ nữ lấy thiết yếu mình ra làm cho đồ nhắm)Nhìn trăng thấy trang đã xế bóng mà lại chưa tròn. Vầng trăng như thể thân phận ở trong nhà thơ."Khuyết chưa tròn": Chưa tuyệt vọng vẫn còn ấp ôm niềm hi vọng.

Hai câu luận:

"Xiên ngang mặt khu đất rêu từng đám

Đâm toạc chân mây đá mấy hòn"

Mở rộng tầm nhìn: phần nhiều đám rêu xung quanh đất, mấy hòn đá phía chân trời. Phần lớn hình ảnh rất thực, cầu lệ.Cái nhìn khoẻ khoắn. Có mộtsự bội phản kháng, sự vươn lên nhằm khẳng định vị trí của mình.

Hai câu kết:

"Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,

Mảnh tình sẻ chia tí con con."

Từ vạn vật thiên nhiên xung quanh, quan sát lại bản thân mình, cảm giác ngán nỗi, bi ai cho mình, nghịch lí.Thời gian cứ trôi qua xuân đi xuân lại lại, một sự tuần hoàn thường xuyên nghe mà ngán ngẩm cho duyên phận của mình. Tuổi xuân trôi qua ma lại khôngcó tình duyên trọn vẹn.Sự chia sẻ ít ỏi.Một nỗi buồn phiền và thất vọng.

Xem thêm: Tài Liệu Đạo Hàm Lớp 11 - Lý Thuyết Và Bài Tập Đạo Hàm Lớp 11

c. Kết bài:

Một bài bác thơ chứa đựng nỗi ảm đạm và niềm khao khát chân thành.Trong nền thơ trung đại, lần thứ nhất mới gồm mộtngười thiếu phụ dám tạo nên điều ấy.